W jaki sposób i po co zostać prosumentem? Inwestowanie w instalację fotowoltaiczną

W jaki sposób i po co zostać prosumentem? Inwestowanie w instalację fotowoltaiczną

Prosument energii odnawialnej to producent i konsument w jednej osobie. Prosumentami mogą stać się np. inwestorzy, którzy zainstalują panele fotowoltaiczne w swoich gospodarstwach domowych.

Panele fotowoltaiczne wytwarzają prąd w sposób niemal bez kosztowy, jednak zainstalowanie ich wcale nie oznacza, że można całkowicie zrezygnować z pobierania energii elektrycznej z sieci. Dzieje się tak dlatego, że faktyczne zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie domowym często nie pokrywa się z jej produkcją przez instalację fotowoltaiczną, szczególnie w domach, w których energia elektryczna jest zużywana nie tylko w celu oświetlenia pomieszczeń, zasilania sprzętów gospodarstwa domowego czy elektroniki użytkowej (RTV i AGD), ale również jako główne źródło energii urządzeń grzewczych. Wynika to z faktu, że produkcja energii elektrycznej wytwarzana z użyciem paneli fotowoltaicznych odznacza się dużą zmiennością w czasie, zarówno w ciągu doby (dzień i noc), jak i w perspektywie roku.

Okres, kiedy energia elektryczna wytwarzana jest najefektywniej i w największej ilości przypada na miesiące letnie i słoneczne, kiedy stopień nasłonecznienia jest największy. Jednak urządzenia grzewcze potrzebują jej najwięcej zimą, gdyż dom wymaga regularnego ogrzewania, a z oświetlenia trzeba korzystać przez znacznie większą część doby niż w miesiącach wiosennych czy letnich. Z kolei w naszej strefie klimatycznej słońca w tym okresie nie ma zbyt wiele.

Chwilowe nadwyżki energii wytworzone w instalacji fotowoltaicznej mogą być magazynowane w akumulatorach i później wykorzystywane w okresach większego zapotrzebowania. Jednak na większą skalę i w dłuższej perspektywie czasu jest to niewygodne i zbyt kosztowne. Koszt zakupu baterii akumulatorów o wystarczającej pojemności jest na tyle duży, że potrafi skutecznie zniechęcić potencjalnych nabywców do zakupu.

Jak zainstalować panele fotowoltaiczne?

Zainteresowanie instalacjami paneli fotowoltaicznych dla domu i budynków gospodarstwa domowego pojawiło się wraz z momentem uchwalenia przepisów, które umożliwiają przesyłanie nadmiaru energii elektrycznej wyprodukowanej przez domową instalację fotowoltaiczną do sieci elektroenergetycznej i wykorzystanie jej w innym, dogodnym dla inwestora (tzw. prosumenta) momencie.

Praktyczne działanie takiej współpracy polega na tym, że jeśli instalacja fotowoltaiczna pracuje z mocą wyższą niż wynosi faktyczne zapotrzebowanie gospodarstwa domowego, wówczas wtedy energia jest przesyłana do sieci elektroenergetycznej, a kiedy promieniowanie słoneczne jest zbyt niskie i instalacja produkuje zbyt mało prądu, aby pokryć faktyczne zapotrzebowanie, jest on pobierany z sieci.

W następstwie, osoby, które zdecydowały się na montaż w swoim gospodarstwie domowym instalacji fotowoltaicznej o mocy do 10 kW, mogą odebrać aż 80% energii wysyłanej do sieci. Mają na to 365 dni od czasu jej wprowadzenia do sieci. Dzięki takiej współpracy, prosumenci mają możliwość wykorzystania nadwyżki energii elektrycznej wytworzonej przez ich instalację w okresie największego nasłonecznienia również w pochmurne i zimowe dni. Pozostałe 20% stanowią koszty magazynowania energii przez sieć elektroenergetyczną.

Kluczem do czerpania jak największych korzyści z inwestycji jest umiejętne połączenie obu instalacji – tej mikro, w postaci paneli fotowoltaicznych zamontowanych na dachu domu lub rozlokowanych na posesji i tej makro – czyli sieci elektroenergetycznej.

Kim jest prosument?

Prosumentem może stać się osoba prywatna lub firma, która korzysta z energii elektrycznej i jednocześnie posiada własną mikroelektrownię produkującą energię z odnawialnego źródła np. instalacji paneli fotowoltaicznych. Zgodnie z ustawą o odnawialnych źródłach energii (OZE) prosument może rozliczać się z zakładem energetycznym za energię pobieraną i oddawaną do sieci na preferencyjnych warunkach w tak zwanym systemie opustów. Opust to bezgotówkowy sposób rozliczania energii elektrycznej pobieranej przez prosumenta oraz wyprodukowanej w jego instalacji i wprowadzonej do sieci. Energia wyprodukowana przez instalację prosumenta i wprowadzona do sieci nie jest nigdzie sprzedawana, lecz jedynie zliczana przez zakład energetyczny. Można ją odebrać w ciągu roku od wprowadzenia w ilości zależnej od mocy mikroinstalacji.

· dla instalacji o mocy do 10 kWp za 1 kWh odprowadzoną do sieci elektroenergetycznej prosument może odebrać 0,8 kWh;

· dla instalacji o mocy od 10 do 50 kWp za 1 kWh odprowadzoną do sieci elektroenergetycznej prosument może odebrać 0,7 kWh

Prosument nie uiszcza żadnej opłaty dystrybucyjnej od energii rozliczanej w ramach opustu. Nie wnosi również żadnej opłaty na rzecz sprzedawcy z tytułu jej rozliczania.

Jak stać się prosumentem?

Zgodnie z nowelizacją Prawa energetycznego obowiązującą od września 2013 r. osoby, które zainstalują w swoim gospodarstwie domowym mikroinstalację, czyli dodatkowe źródło energii elektrycznej o łącznej zainstalowanej mocy elektrycznej nie większej niż 40 kW i przyłączonej do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV, aby zrealizować inwestycję nie muszą starać się o uzyskanie pozwolenia na budowę. Według przepisów Prawa budowlanego prace te nie wymagają również zgłoszenia.

Prosument nie musi ponosić żadnej opłaty za przyłączenie mikroinstalacji do sieci i zainstalowanie odpowiedniego licznika, ponieważ koszty przyłączenia ponosi w całości zakład energetyczny. Do wniosku o warunki przyłączenia nie trzeba również załączać decyzji o warunkach zabudowy (lub wypisu z planu miejscowego).

Od osób fizycznych nie jest wymagana koncesja na produkcję energii elektrycznej, ale jeśli moc wytworzona przez instalację fotowoltaiczną przekroczy moc zamówioną dla budynku, wtedy osoby te muszą uzyskać warunki przyłączenia od lokalnego zakładu energetycznego.